W 1854 roku wybitne osobistości ze świata sztuki, nauki i polityki zakładają profesjonalny związek fotografów – Francuskie Stowarzyszenie Fotograficzne (Société française de photographie). Wspólnie organizują wystawy i wykłady, rozwijają nową dziedzinę sztuki i wydają poświęcony jej biuletyn. W Gabinecie Fotografii MNW można zobaczyć zdjęcia wykonane przez członków tego międzynarodowego ugrupowania, co pozwoli zagłębić się w świat dawnych technik fotograficznych.
Société française de photographie (SFP) – Francuskie Stowarzyszenie Fotograficzne – powstało w 1854 roku, zaledwie trzy lata po ogłoszeniu wynalazku nowej techniki negatywowo-pozytywowej. Użycie pokrytej kolodionem szklanej płyty jako podłoża negatywu pozwalało na zapisywanie obrazów o doskonałej ostrości. Proces naświetlania, wywoływania i utrwalania dawał odbitki monochromatyczne, ale o zabarwieniu w rozmaitych tonacjach ugrów, sepii, brązów, w zależności od dobieranych przez fotografów związków chemicznych.
Do założycieli Stowarzyszenia należał malarz i fotograf Gustave Le Gray. W Gabinecie Fotografii zaprezentowano jego autorskie odbitki. Jedną z nich jest widok Morza Śródziemnego, w unikalny sposób obrazujący dynamikę fal morskich i niebo ożywione chmurami. Le Gray sfotografował osobno morze i niebo, a pozytyw wykonał z obu negatywów. Dzięki temu uzyskał malarskie studium natury, jakiego wówczas nie można było osiągnąć bez zastosowania fotomontażu negatywowego.
Większość członków Stowarzyszenia używała techniki szklanego negatywu kolodionowego i każdy z nich miał indywidualnie wypracowany warsztat twórczy. Chętnie stosował ją m.in. uczeń Le Gray’a i członek stowarzyszenia Aleksander Branicki. W Gabinecie Fotografii znajduje się jego autoportret. Metody szklanego negatywu kolodionowego rozwijał także Camille Silvy. W Gabinecie można zobaczyć fotografię jego autorstwa, która wyróżnia się swobodną kompozycją postaci portretowanego malarza Ludwika Bulewskiego i niezwykłą kolorystyką.
Mimo dużej popularności techniki szklanego negatywu kolodionowego niektórzy członkowie Stowarzyszenia pozostali wierni wcześniejszej technice negatywowo-pozytywowej, czyli kalotypii. Odbitki wykonywane z papierowych negatywów na papierach solnych ukazują pejzaże autorstwa Henriego Le Secqa,
1
Informacja prasowa
Warszawa, 26/07/2024
Eugene’a Cuveliera i Johna Stewarta. Kalotypie wyróżniają się widoczną fakturą papieru, miękkością obrazu, są matowe i zamglone. Ta artystyczna technika powoli traciła zwolenników, aby triumfalnie powrócić w końcu XIX wieku.
Do elitarnego grona paryskiego Stowarzyszenia Fotograficznego należeli także tacy polscy fotografowie, jak: Karol Beyer i Konrad Brandel z Warszawy, Józef Kordysz z Kamieńca Podolskiego, Józef Czechowicz z Wilna, Karol Migurski z Odessy, Ludwik Szaciński z Oslo, Aleksander Ken i Benedykt Tyszkiewicz z Paryża. Inni europejscy członkowie korespondencyjni ugrupowania, których prace zaprezentowano na wystawie, tworzyli w Wenecji jak Carlo Naya, w Wiedniu jak Ludwig Angerer, w Dreźnie jak August Oppenheim, czy w Londynie jak Roger Fenton.
Kuratorką odsłony „Fotografie artystów z Société française de photographie” jest Danuta Jackiewicz ze Zbiorów Fotografii i Ikonografii MNW. Prezentacja będzie dostępna do 27 października br.
